بررسی موارد نیاز به استفاده از کاتتر وریدی در جریان زایمان طبیعی

سابقه و هدف : اگرچه بحث بر سر لزوم یا عدم لزوم ناشتا ماندن زائو در هنگام زایمان یک بحث دامنه دار و جدال برانگیز در بین صاحبنظران مامایی و هوشبری است، تقریبا اکثر مراجع معتبر مامایی، برقراری راه وریدی برای همه زنان در هنگام زایمان را لازم نمی دانند. از طرفی در اکثر مراکز بیمارستانی استفاده از راه وریدی، متداول بوده، به همین علت در موارد کاملا غیرضروری نیز بالاجبار برقرار می شود و سبب کاهش تحرک و راحتی زائو، افزایش هزینه و افزایش احتمال انتقال عوامل بیماری زای منتقله از راه خون خواهد شد. در راستای سیاست کلی وزارتخانه در جهت کاهش هر چه بیش تر تزریقات وریدی، این تحقیق به منظور مشخص کردن موارد واقعا ضروری از یک طرف و از طرف دیگر، میزان استفاده ای که فعلا از این راه وریدی متداول جهت تجویز داروهای مختلف در طول زایمان می شود، انجام شد.مواد و روش ها : این پژوهش یک پژوهش توصیفی است که در مرکز آموزشی- درمانی نیک نفس رفسنجان انجام شد. جامعه پژوهش را کلیه خانم های بارداری که جهت انجام زایمان طبیعی در بیمارستان بستری شده و نهایتا به طور طبیعی زایمان کردند، تشکیل می دادند. ابزار جمع آوری داده ها یک فهرست کنترل پژوهشگر ساخته بود که با مراجعه به بخش زایمان تکمیل شده و سپس داده ها وارد رایانه شده و با استفاده از نرم افزار spss تجزیه و تحلیل شد.یافته ها : متوسط سن، تعداد حاملگی و تعداد زایمان به ترتیب 25.9 ، 2.3 و1.1 بود. در هنگام مراجعه، اتساع دهانه رحم به طور متوسط 5.1 سانتی متر بود. از این زمان مراجعه کنندگان به طور متوسط 3 ساعت و 42 دقیقه تا زمان زایمان در بخش زایشگاه بستری بودند. میانگین فاصله مراجعه تا برقراری راه وریدی فقط 34.3 دقیقه و میانگین مایع مصرف شده در تمام مدت زایمان از طریق راه وریدی فقط 365 میلی لیتر بود. بر طبق موارد ذکر شده در منابع معتبر مامایی 87.3 درصد واحدهای پژوهش هیچ نیازی برای دریافت راه وریدی نداشتند. از کل واحد های پژوهش فقط 21.7 درصد از طریق راه وریدی سنتوسینون دریافت نکردند، حال آنکه 36 درصد با دستور پزشک و 42.3 درصد بدون دستور پزشک سنتوسینون گرفتند. فقط 6.5 درصد افراد پژوهش، به جز سنتوسینون داروی دیگری دریافت کردند. به طور متوسط در هر ساعت 115.72 میلی لیتر سرم دریافت شد. در 76.3 درصد موارد سرم تجویزی رینگر بود.استنتاج : با توجه به اندک بودن مقدار مایع دریافت شده در هنگام زایمان و استفاده غالب از سرم رینگر مشخص می شود، این راه وریدی اثر چندانی برای پیشگیری از کاهش قندخون و کم آبی ندارد، برای تجویز سایر داروها استفاده زیادی از آن نمی شود و راه آماده ای را برای تجویز بی مورد و گسترده سنتوسینون فراهم می کند که خود می تواند منجر به عوارض مختلف از جمله افزایش بیلی روبین خون نوزادی شود.